Bir Çapanoğlu torunu, istihbarat devi HİRAM ABAS

Değerli bir MİT Müsteşarı olan Hiram Abas, Müşir Çapanoğlu Ahmet Şakir Paşa’nın(*) Torunudur.
Kimdir Ahmet Şâkir Paşa? İlk Türk Gazetesi Tercüman-ı Ahval’in sahibi, ilk Türk Posta Pullarını bastıran Posta Nazırı Agâh Efendinin kardeşidir.

Mareşalliğe kadar yükselmiş bir asker, vali yardımcılığı, mutasarrıflık, belediye müdürlüğü, çeşitli komisyonlarda üyelik, bazı kuruluşlarda başkanlık yapmış bir mülki idareci, on iki yıl büyükelçilik yapan bir diplomat, beş yıl süreyle Yıldız Sarayında Yaver-i Ekremlik sıfatıyla görev almış, padişah II. Abdülhamit’e danışmanlık yapmış, Anadolu ıslahatı gibi çok hassas bir meselede Umum Müfettişlik görevi verilecek derecede kabiliyetli, güvenilir ve iyi yetişmiş bir bürokrattır.

Ahmet Mithat Efendi, Menfa adlı eserinde benim hem ağabeyim hem babam oldu dediği Şâkir Paşa’dan velinimeti olarak bahseder.

II. Abdülhamit’in sarayına gelip, giden ve İngiliz casusu olduğu ileri sürülen ve Abdülhamit’in hafiyelerinden olduğu bilinen Macar Yahudisi Şarkiyatçı Prof. Arminius Vambery de Ahmet Şâkir paşa’yı II. Abdülhamit’in sağ kolu ve doğu politikasının ardındaki şeytan olarak tanıtır. Vambery’nin tesbitine göre sadrazamlık teklif edilmiş fakat bu görevi kabul etmemiştir.

Aralıksız kırk dört yıl devlete hizmet eden ve en kritik durumlarda aldığı görevleri başarıyla sonuçlandıran Şâkir paşa, bu başarılarından dolayı çok sayıda nişan ve madalya ile taltif edilmiştir. Islahat çalışmalarını sürdürdüğü sırada 20 Ekim 1899 tarihinde 61 yaşında iken Sinop’ta görevinin başında iken vefat etmiştir. II. Abdülhamit tarafından yaptırılan türbesi Sinop’tadır

Mustafa Hiram Abas Bey, Bay Pipo(**) olarak da bilinir (D.1932, İstanbul – Ö.26 Eylül 1990, İstanbul) Efsane olmuş Türk istihbaratçıdır. 1957 yılında Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi'ni bitirdi. Müfettişlik görevinden sonra yedek subay olan ve MİT'te çalışmaya başlayan Hiram Abas, 12 Mart döneminde MİT'te etkin görevlerde bulundu. Çok okuyan, fazlasıyla lisan bilen bir insandı. Özellikle organize suç, casusluk, kriminoloji (suç bilimi), psikoloji ilgilendiği sahalardı.

1978'de Namık Kemal Ersun'un tasfiyesiyle ilişkili olarak kendi isteğiyle emekliye ayrıldı.

1983'te ikinci kez MİT'e dönen Abas, 1988'de yayımlanan MİT raporu olayında sorumlu görülerek, raporu kaleme alan Mehmet Eymür'le pasif göreve alınmak istenince, ikinci kez teşkilattan kendi isteğiyle ayrıldı. Korkut Eken ile abi kardeş, eski MİT müsteşarı ve Korgeneral Mehmet Fuat Doğu ile baba oğul ilişkisi içinde olduğu çeşitli kitaplarda belirtilmiştir.

Dostu olan bir gazeteciye “Cumhurbaşkanı’na bir memorandum sundum. Bana son derece ters gelen bir yapılanmayı gözlemledim. Bu ülke için felaket olur. Gereğini yapmazsa basına vereceğim.” der. O da Güngör Mengi ile görüşmesini salık verir.

Güngör Mengi ile Hiram Bey’in söyleşisi iki gün Sabah gazetesinde yayınlandı. Büyük ilgi çekti. Hiram Bey “Bu basında çıkmadan duyulursa canıma kast edebilirler.” demişti.

Emekli olduktan iki yıl sonra 26 Eylül 1990 sabahı çalıştığı yeni işine gitmek için yola çıktığında uğradığı suikastta yaşamını yitirdi. Olay, saat 10.00 sularında, Çiftehavuzlar'da Cemil Topuzlu Caddesini Bağdat Caddesine bağlayan Mahur Sokak üzerinde 236 no.lu Apartmanın önünde olmuştu. İşe gitmek üzere evden çıkan ve Şahin marka arabası ile hareket eden Hiram Bey, Bağdat caddesine 25-30 metre kala, arabaların hızlı gitmemesi için yapılan tümseğe geldiğinde iyice yavaşlamıştı. Saldırı işte o anda olmuştu. Hiram Abas, arka sol cama yaklaşan belediye işçisi gibi giyinmiş saldırgan kişilerin açtığı çapraz ateşin ortasında kalmış, çok yakın bir mesafeden başına isabet alan Hiram Bey, ilk mermi ile ölümcül darbeyi almış, silahına bile davranamadan olay yerinde ölmüştü.

Kalleşçe ve sinsice bir saldırı idi. Efsane MİT’ci Hiram Abas'a yapılan suikast davası da diğer faili meçhul davalar gibi adaletin tozlu raflarında çürüyüp gitmiştir.

(*) Dr. Ali Karaca- ANADOLU ISLAHATI VE AHMET ŞAKİR PAŞA-Eren Yayıncılık ve kitapçılık Ltd.Şti.

(**)Bay Pipo Bir MİT Görevlisinin Sıra dışı Yaşamı: Hiram Abas- Soner Yalçın, Doğan Yurdakul- Doğan Kitap


08.08.2014