KURTLU ARMUTLAR

Tarih çok eski 1917 yılı. Yozgat’ın eski ailelerinden Divanlıoğlu Nesim Bey, Yozgat adliyesinde Başkâtiptir. Şekerpınar yolu üzerindeki dededen kalma konaklarında ikamet etmektedirler. Bahçedeki iki ahırda güzel binek atları var. Divanlıoğlu Nesim Bey’in kızı Sultan Hanım da atlara meraklı ve iyi bir binici. Erzurumlu Rıza Bey de (Saraçoğlu) Yüzbaşı rütbesi ile Yozgat Jandarma komutanıdır. At üstünde bir yere giderken yine at üstünde gördüğü Sultan Hanımı çok beğenir. Bir zamanların modern Yozgat’ı, bir hanım at üstünde gezmeye çıkıyor. Söylenecek çok şey var da uzatmıyayım. Dünür olurlar, Yozgat örf ve adetlerine göre nişanlanırlar. Yüzbaşı Rıza Bey görevle bir süreliğine Aydına gider. Orada İncir zamanıdır. Aklı Yozgat’ta bıraktığı nişanlısında olan Rıza Beyin, bu tatlı ve hoş meyveyi yalnız yemek içine sinmez, boğazından geçmez. Bir sepet yaptırıp Yozgat’a nişanlısına gönderir. O zamanlar dünyanın bir ucu sayılan Aydından gelen nişanlı hediyesini tüm aile merakla açarlar. İçinde Armut’a benzeyen meyveleri görürler. Sultan hanım bir tanesini alır bakar, yumuşak bir şey. İki eliyle ortadan ayırır ki içinde beyaz beyaz kıl gibi bir şeyler var. Aaaa! Bu kurtlanmış diyerek atar başka birisini alır o da aynı. Bir sepet incir tek tek elden geçer, buda kurtlu, buda kurtlu diyerek çöpe atarken ailesine karşı mahcup duruma düşen Sultan hanım bir taraftan da “Gönderecek başka bir şey bulamadın da bu kurtlu armutlarımı gönderdin ey Rıza Bey” diyerek için için sızlanır. Gelen hediyeye çok üzülen ve nişanlısına kırılan Sultan Hanım, Yüzbaşı Rıza bey’e yazdığı sitem mektubunda “Gönderdiğin armutların hepsi kurtlu idi” diye yazar. Aldığı mektuba şaşıran Rıza Bey de cevabi mektubunda “Ben size armut göndermedim, Aydın’ın en meşhur meyvesi inciri göndermiştim, yolda başka birisinin eşyasıyla mı karıştı acaba” diye cevap verir. Rıza Beyler Ankara’ya yerleşip Nesim Bey ve eşi de vefat ettikten sonra koca konak yıllarca içindeki antika eşyalarla boş kaldı. Çocukları ve torunları da gidip gelemeyince sonunda satılmasına karar verildi. İçindeki çok değerli birçok antika eşya taşıma güçlüğünden dolayı akraba ve komşulardan kimine hatıra olarak kimine bila bedelle dağıtıldı. Ancak birkaç gaz lambası ve birkaç süslü baston Ankara’ya götürülebildi. Bu hikâyeyi kuzenim, torunu Cengiz Divanlıoğlu’ndan dinlediğimde epeyce şaşırmıştım ama hakikaten sert ikliminden dolayı Yozgat’ta incir yetişmezmiş.

24.09.2013

Yukarıdaki yazım yayınlanınca değerli araştırmacı yazar Mehmet Genç dostum Kuşadası’ndan telefonla aradı. Dedi ki” İncir ve Efelerle ilgili çok hikâye dinlemiştim ama hiç bu kadarını okumamıştım.” Sonra çok hoş iki olay anlattı, bende sizinle paylaşmak istedim. Sinoplu bir felsefe öğretmeni Aydınlı bir genç kızı kaçırarak evleniyor. Genç kız evin tek kızı. Kaçarak evlendiği için de bir daha Aydın’a dönemiyor, amcalarının kendisini öldüreceğinden korkuyor. Bu yüzden Sinoplu öğretmen de Aydını görmekten mahrum kalıyor. Bir zaman sonra baba ölünce kıza 60 dönüm incir bahçesi kalıyor. Kız korkudan memlekete gidemeyince damat gidiyor. İncir ağaçlarını bir şeye benzetemeyen damat biran önce zengin olma hayalleri ile ağaçları kestirerek yerine fındık diktiriyor. Bir süre sonra hatasını anlıyor tabi ama geçmiş ola.

Senin Yozgat Gazetesinde yayınladığın “Bir korku bir dedikodu” yazındaki Çorumlu teyzeyi okuyunca aklıma gelmişti sonra unutmuşum. Bu sene yaşadığım bir başka olayı daha anlatayım. Yazlıktaki komşumuzun bahçesinde asırlık bir incir ağacı var. Meyvesi siteyi doyuruyor. Komşumuz bu yıl evi kiraya verdi. Gelen kiracı bakıyorum her gün incir ağacını suluyor, birkaç gün merakla izledim. Bir gün yine aynı manzarayı görünce dayanamadım, yanına gidip incirin bırak suyu, nem bile istemediğini nazikçe anlattım. İnanmamış olacak ki ertesi gün yine suladı. Ev sahibini arayıp durumu anlattım. Adamcağız duyduğuna inanamadı, Milas’tan gelerek bir daha inciri sulamaması gerektiğini hatırlatınca sanırım ancak o zaman inanabildi. Komşum bundan sonra evi kiralayacak herkese ilk şart olarak inciri sulamamasını, aksi halde evden çıkaracağını bildirecek. O kiracı kim dersen o da Çorumluymuş.

25.09.2013