YÜZ KARASI DEĞİL, KÖMÜR KARASI. BÖYLE KAZANILIR EKMEK PARASI

Değerli okurlar bugün 4 Aralık Dünya Madenciler Günü. Türkiye’nin de önemli yer yataklarından dolayı büyük kazançlar elde ettiği madenlerde çalışan maden işçileri için kutlanması gereken ama bilmemezliğe gelinen   gün.   

Aslında 4 Aralık Dünya Madenciler Günü, Roma dönemine kadar uzanıyor,  “Dünya Madenciler Gününde”, Azize Barbara anılıyor.

Rivayete göre Roma İmparatorluğu döneminde, babasının gazabından kaçarak, Nicomedia (İzmit) dolaylarında bulunan ve madencilerin çalıştığı bir mağaraya sığınan, madencileri koruduğuna inanılan ve bundan dolayı madencilerce azize kabul edilen Santa Barbara’nın (Nikomedia’lı Azize Barbara) 4 Aralık tarihinde bu mağaraya gelmesi, ilk etapta Anadolu’da ardından da Avrupa ve tüm dünyada ‘Dünya Madenciler Günü’ olarak kutlanıyor. Bunların dışında Avrupa’nın birçok madeninde Azize Barbara ’ya ayrılmış bir köşe ve bu köşede sergilenen bir de heykeli yer almaktadır.

Hristiyanlıkta en çok bilinen azizlerdendir. Dünya üzerinde madencilerin, denizcilerin, itfaiyecilerin ve karanlıkta işi olan herkesin “Kurtarıcı Azizesi” olmuştur. Günümüzde dünya genelinde Azize Barbara adı ile anılan 32 kent, 13 coğrafi nokta ve yüzlerce kilise bulunmaktadır. Bunun yanında birçok kentin koruyucu azizesidir. 1891 yılında İzmit’te, günümüzde Acısu Vergi Dairesi’nin kuzey tarafındaki alanda St. Barbe (Santa Barbara) adına bir kilise ve kolej inşa edilmiştir. 4 Aralık günü Azize Barara’nın madene ilk girdiği tarih olarak belirlenmiş. Azize Santa Barbara’nın dünya madencilerine armağan ettiği gün olarak kabul edilmiştir.

4. yüzyıl başlarına kadar pagan inancın hüküm sürdüğü Roma İmparatorluğu sınırları içerisinde tek tanrılı dinlere (o dönem var olan Hristiyanlık, Yahudilik ve diğer dinler) inanmak suç sayılıyordu, cezasıysa ölüm ve mal varlığına el konulmasıydı. Yine rivayete göre, babasının yolculuğa çıktığı bir zamanda Barbara, marangoz, duvarcı, çatıcı ustası işçilerin de yardımıyla Hristiyan olur. Barbara’nın Hristiyanlık inancını seçtiğini ve kuledeki odasında doktor kılığında bir rahibin onu vaftiz ettiğini öğrenen babası pagan Disocorus onu eyalet yöneticisi Martianus’a götürür.  Martianus, ceza olarak, babasının kızının başını kılıçla kesmesi emrini verir ve bizzat baba Dioscorus kızı Barbara’nın kafasını keserek öldürür, bir rivayete göre başını kestikten hemen sonra bir başka rivayete göre ise eve dönerken yolda yıldırım çarpması sonucu ölür.

Değerli okurlar, hepimizin bildiği gibi, maden işçiliği gerek çalışma koşulları ile gerekse yaşam koşulları ile diğer iş kollarından ayrılan dünyanın en eski ve en zor mesleklerinden biridir. Tarihten günümüze yeraltından çıkardığı madenden daha değerli olan maden işçisi, kapitalizm ile birlikte yeraltından çıkardığı madenden daha değersiz hale getirilmeye çalışılmış ancak dünyanın en büyük direnişlerine imza atarak kendi onurunu korumayı bilmiştir.

Dünyanın en eski ve en zor mesleğinde çalışan madenci ölümleri için ne yazık ki “bunlar olağan şeylerdir, bu işin fıtratında var” cümleleri ile “yukarda açlıktan ölmek kesin, aşağıda ise bir ihtimal” kıskacında bırakılmaya devam ediliyorlar.

Bugün ülkemizde madencilik özelleştirme, taşeronlaştırma ve talan politikaları ile anılırken bu politikaların sonucu olarak kitlesel işçi ölümleri ve doğa katliamları ile özdeşleşmiş durumdadır. Özellikle Soma da 301 maden işçisinin katledildiği 14 Mayıs 2014’den bu yana meslek odaları, sendikalar ve bilim insanları tarafından hükümete yapılan bütün uyarılara rağmen madenlerde ki çalışma koşullarında bir iyileştirme sağlanmamış hatta üretim daha da zorlanarak yeni ölümlere yol açılmıştır.

Ülkemizde özellikle 1980 darbesinden sonraki dönemde genel olarak işçi sınıfının örgütsüzlüğünün yanı sıra, maden sektöründe devlet ve sermaye eliyle örgütlenen sarı sendikacılığın iş yerlerinde ki kötü çalışma koşullarını gizlemek, işçi sağlığı ve iş güvenliği tedbirlerinin ve denetimlerinin yapılmasını engellemekten öteye geçmediği bir durumda işçi sınıfının örgütlenmesinin önündeki engeller kaldırılmadığı, demokratik bir ortamın sağlanmadığı durumda madenlerde yeni katliamların önüne geçilemeyecektir.

 Değerli okurlar, yıllardır içimde kalan bir burukluğu da bu vesile ile sizlerle paylaşmak istiyorum.  İlki bir turizm firmasının turu ile sonra iki kere de kendi aracımız ile üç kere Zonguldak ve çevresini gezmiştik. Devrek’ ten güzel bastonlar aldık. Her gidişimizde Zonguldak’tan bir hatıra olsun diye elinde madenci feneri taşıyan bir madenci heykelciği almak için girmediğimiz sormadığımız dükkân kalmadı ama hepsinden de yok cevabı aldık. Gerek kendimiz gerek dostlarımız için Zonguldak’tan alınacak en güzel hediye bu olacaktı ama yoktu işte. Çok şaşırmakla birlikte çok da kızmıştım Zonguldaklıların bu duyarsızlığına. 

Yazımı bugünün mana ve önemini anlatan bazı mesajları sizlerle paylaşarak bitiriyorum.

-Yüz karası değil, kömür karası. Böyle kazanılır ekmek parası.

- Demek ki kömür, sadece bir evi ısıtmazmış…Yakabilirmiş de milyonlarca ciğeri…

- O kadar çok kazdılar ki cennete düştüler, rahmetle anıyoruz.

- Yer altında güneşi hayal edenlerin günü, kutlu olsun.

- Yer altından yer üstüne değer veren madencilerimizin günü kutlu olsun!

- Alın terine kömür karası karışanların Dünya Madenciler Günü kutlu olsun.

- Emeğin ve alın terinin simgesi madencilerimizin madenciler gününü kutlarız.

- Bir avuç kömür için bir ömür veren madencilerimizi saygıyla ve rahmetle anıyoruz.

- Başta Maden Şehitlerimiz olmak üzere tüm Madencilerimizin 4 Aralık Dünya Madenciler Günü kutlu olsun.

- Ülkemizin yer altı kaynaklarını gün ışığı ile buluşturan, çıkardıkları cevherle yarınımızı aydınlatan madencilerimizin 4 Aralık Dünya Madenciler Günü kutlu olsun.

- Emeğin ve alın terinin simgesi madencilerimizin 4 Aralık Dünya Madenciler Gününü kutluyor, maden kazalarında yaşamını yitiren tüm işçilerimizi rahmetle anıyoruz.

-Dünyanın bütün yer altı zenginliklerini yerüstüne çıkaran maden işçilerine, ailelerine selam olsun.

-4 Aralık Dünya Madenciler Günü Kutlu Olsun İnsanlık tarihinin en köklü, en eski mesleği olan madenciliğin çileli maden işçileri ve emekçilerinin dünya madenciler gününü kutluyoruz. Dünyanın her yerinde en zor ve en ağır koşullarda madenleri yeraltından bin bir zahmetle çıkararak evine ekmek götürme kavgası verirken yaşamını yitiren madencilerin anısı önünde saygıyla eğiliyoruz.

Ben de başta Maden Şehitlerimiz olmak üzere tüm Madencilerimizin 4 Aralık Dünya Madenciler Günü kutluyor Allaha emanet ediyorum.