SILADA KAYBOLAN ÇOCUKLUĞUM

Minik ellerin buz kesmediği, nefeslerin buğulanıp bulutlara yükselmediği, ağaçların yapraklarını dökmediği, kuşların göç etmediği bu yere isteksizce göçerken, bir çok şeyi gerilerde bırakmıştık.

Sılayı terk-i diyar edenlerin elbette gerilerde çok şeyleri kalmıştır. Bize, bizi eksik hissettiren boşluğun doldurulmaz yetimliğini hep içimizde taşırız. Sadece onu, ona ait yerden koparmamak için; garip, biçare, zamanın sığı sularına bıraktığımız, gurbetin garabetine sığdıramadığımız en önemli şey, çocukluğu muzdur.

Zaman içinde avunuyoruz evlatlarımızın çocukluğuyla. Belki, bu sebeple ihanet ediyoruz onun vefalı varlığına. Geçmişin en değerli hazine kutusuna gizlediğimiz mutluluklarımız, umutlarımız, sevgilerimiz, yaşadığımız, yaşattığımız değerlerimiz ve bu gün, yanımızda olmayan; sesine hasret kaldığımız, özlem duyduğumuz yakınlarımızın hatıralarını sakladığımız, zamana kalemsiz çizdiğimiz tuval, sılamızın mekanı değil midir? Yada, geçmişin tüm yansımalarını toplayıp kaydettiğimiz hiç büyümeyen, kirlenmeyen bir tutam ışık huzmesiyle çizdiğimiz kendi tablomuz... Zaman ise, bu tabloyu sakladığımız büyülü sandığımız...

Çocukluğumuzu saklayan bu büyülü sandığı, yaşadığımız zamana sığdıramadığımız için mi; yoksa, zamanın kirinden, pasından korumak için mi, bir türlü yanımızda taşıyamıyoruz? Sadece bizi çağırdığı an, zaman yolculuğunu hiçe sayıp özlem anahtarıyla kilidine dokunarak, o hiç büyümemiş, çürümemiş ruha bürünüp hasret gideriyoruz. Aslında, hasret gidermek değil maksat. Yaralarımızı tedavi ediyor. Tükenmiş umutları yeşertiyor. Gerilerden bir tutam mutluluk almak için zamana uzanarak; ruhumuz ile bütünleşen, özdeşleşen, ruhumuzdan izler taşıyan binalara, bizi karşıya taşıyan köprülere, ömrümüze benzettiğimiz yollara, kaygısız sokaklara sığınıyoruz...

Her insanın sığınacağı tek sığınağı, geride bıraktığı çocukluğu değil midir?
Öyle ise;
İçimizdeki çocuğu öldürmek kimin ne haddine? İnsan, içinde yaşayan çocuğu öldürmedikçe ölmez.
İyi de;
Onu yaşatmak, beslemek için ne yapıyoruz, neyi bekliyoruz? Yalan Dünya yetmedi, bir de "sanal" dünya'ya kaptırdık kendimizi. Biz, çocuklarımızın çocukluğunu biliyoruz da, çocuklarımız bizim çocukluğumuzu tanıyor mu? Aslında, kendimizi onlara tanıtamadığımız, gerilerden taşıdığımız kültürümüzü bilinçli aktaramadığımız için, zaman içinde çocuklarımız bizden, biz cocuklarımızdan kopuyoruz. Bu sebepten geçmişle gelecek arasında köprüler kurulamıyor. Oysa, bir kültürün uygarlığa dönüşe bilmesi için, geçmiş kültürün geliştirilmiş sürekliliği şarttır.
O zaman ne duruyoruz? Kapatalım telefonu, televizyonu, bilgisayarı. Sıyrılalım "sanal alem"den. Birazda, zaman üzerine resmettiğimiz ruhumuzun çizdiği tablo ile yüzleşip söyleşelim...

Tüm özlemlerimle, umutlarımla, gün ışıklarıyla "sıla" tuvaline çizilmiş kendi eserim, kendim... Seninle sana geldim.! Seni zamanıma taşımaya, çocukluğumuzu çocuklarımıza tanıştırmaya karar verdim. Demenin zamanı değil mi? Zamanıysa.! Geçmişimizin yetim kaldığı memleketimize uzanıp; onu, çocukluğumuzu aramalı ve demeli ki.!

Yine sar yaralarımı.Yine büyüt sende bıraktığım dev sancılı umutları. Yine alıp götür benliğimi. Seni, yetim bıraktığım sılanın sokaklarına. Ömür törpüsü ile kaybolan senin zamanlarına... Yine tut. Tut ellerimden kınalı parmaklarınla... Düştüğüm yerden kaldır. Çizilmiş kollarınla...

Eskiden ben büyüdükçe, sen küçülür idin zamanın kanatlarında. Şimdi ben küçülüyorum, sen büyüyorsun ve uzaklaşıyorsun ömür denilen ray-sız tren yollarında. Oysa ben, seni arıyor, seni özlüyorum güneşin battığı kuytularda... Masumiyetine sığınıyorum, sıla hasretiyle yanan yüreğimin sızılarında.
Bırakma beni, uzaklaşma!
Belki bulamam seni bir daha!
Battığım, batırdığım dipsiz, karanlık zaman yolculuklarında. Haydi gel.!
Beraber seni, sendeki beni arayalım. Aynası kırılmış lambalarda. Güneşi batmış sığlarda...
.
İstersen seksek oynayalım; Hastane caddesinin, zıpladıkça ritm tutan Arnavut kaldırımlarında. Yada, kuş burnu toplayalım, Kiremitçi Ahmet efendinin bağlarında... Kaysı yolalım; Hacıherifin, kırık-sivri camlar dizilmiş avlu duvarlarında... İp atlayalım; Yenicami pınarının meydanında...
Serinlemek için para katıp, Gazoz içelim. Bünyamin'in bakkalında.
.
Beyaz örtü en erken Yozgat'ı sardığında. İstersen kızak kayalım,Top Mahallesinin Kışla Tepesi sokaklarında...
Ellerin morarsın, burnun kızarsın, pantolonun bacakları buzdan çakıldak bağlasın. Gözlerin sadece ayazın keskinliğiyle istemsiz ağlasın. Kirpiklerin topcuk, topcuk buzdan boncuk bağlasın.
Annem'in sandalye bacağından yaptığı kızağımız ile duvara tosladık ya... Boş ver kırıla kalsın.!
.
Biraz su arayalım; suya hasret Yozgat'ın Rahmet aylarında...
Mübarek Ahmet Efendinin bahçesindeki yaylı tulumbada. Taşırken, küçük kovalara minik ellerin yapışsın kışın ayazında. Top Mahallesinde patlayan top, Büyük Camide okunan Ezan sonunda. Zemzem niyetine orucunu açsın babam, anam, komşular. İftar sofrasında. Mahallenin camisinde Gülsuyu, fişekli lokum için yerleşelim saflara. Gülme krizine girelim, teravih namazında.

Yazın uzun günlerinde oruç tutup iftardan sonra. Ünal, Bilâl, Hatice, Nesrin, Nigar, Hacer Abla...
Buluşalım dondurmacıda. Sonra, bayramlık bakalım "Altın İğne" konfeksiyonda. Kuşlar için yem bırakalım. Büyük Cami avlusuna. Dönüp sahura kadar, saklambaç oynayalım sokaklarda. Davulun gümbürtüsü sustursun çığlıklarımızı... Sıcacık tereyağlı bazlamalar doyursun sahurda, açlığı unutmuş karnımızı.

Arife günü, yaşlıların, yoksulların, hastaların, ihtiyaçları tamamlansın. Komşuların börekleri, çörekleri, tatlıları, yemekleri bayram sofralarında yarışsın. İkram edilen çerezler, şekerler ile ceplerimiz dolup taşsın. Sabah, kapıda bekleyen faytona kurulup, Şekerpınar mahallesinde ki dedem, at nallarıyla çınlayan sokaklardan, bizim geldiğimizi anlasın. Bayram harçlığı sarı beş kuruşlar, yan bakkaldaki üzümlü leblebiye, lokumlu bisküviye harcansın... Küsler, dargınlar bayram hatırına barışsın. Gurbet sılaya, sıla gurbete karışsın.

Kar kalkınca, sarı çiğdemler hiç sönmeyen mum alevi gibi Yozgat'ın Alay kışlasında yansın. Nohutlu Tepesinde, mor kardelenler hıdrelleze haber salsın. Madımaklar, toplanmaktan kaçar gibi, kışlanın içine yayılsın. Cehirlikde ki lalelerden mis kokular, buram buram Yozgat'ı sarsın... Kırıklı Yaylası, yarışan atların nallarıyla, naralarıyla yankılansın. Al yeleli atlar yarış için şahlansın. Çamlık, hıdrellezde nişanlı kızları, taze gelinleri ağırlasın...

Bekir Ağabey,Top yapsın annemin çulhalık yumaklarından.(Çaput veya ip kilim dokunan tezgah)
Yozgat'ı çınlatarak dalya, yakan top, istop oynayalım. Çığlık sesleriyle, yankılar yansısın dört bir yandan.
Ümmühan Yenge, dantel örsün duvar kenarında.
Leyla abla, (Engelli oğlu) Kadir'i doyursun ikindiyle akşam arasında.
Ayşe Abla, kavurga kavursun. Tandır başında. Yaşlı komşulara, bulama bulayıp dağıtsın anam Hürü, çorba tasında.
Kamil Ağbey; paçalı, ak güvercinler uçursun eski ahır damında.

Mahallenin imamı Mustafa Amca, uykuya yatsın dinleneyim diye. Yine bağırsın pencereden,"Sessiz kalasıcalar, alın şu çaput topu, gidin öteye.!" Gülsüm, babasından tırsar, gelmez beriye. Seslenir, "beştaş oynayalım." Diye, Fadime'ye. Yusuf kardeş, (Yozgat M.vekili Yusuf Başer) okul dönüşü, kale atışına yetişir acelece. Oyun sonu kopmuş düğmeler elinde. Elbiseler toz toprak içinde. Mahzunlaşır, bu halde giremez teyzesinin evine. Yine, Anam yetişsin tozumuzu silkeleyip, düğmeleri dikmeye.
.
Bahar geldiğinde evlerin içini, dışını toprak kokan badanalar yapalım. Halıyı, kilimi alıp, Çamlık deresine varalım. Yün yatakları yıkayıp çimenlere yayalım. Kilimler kuruya dursun, konu komşu çiğdemli pilav pişirip, pikniğimizi yapalım. Kalan köze de; kıştan kalma, bir kaç da palamut patlatalım. Akşama gelen, at arabasıyla yükümüzü tutalım. Hazır binmişken arabaya. Biraz da, sokaklarda tur atalım. Dönüşte, Ahmet Ağa'nın Sırasöğüt deresinde yüzen kazlarını önümüze katalım.

Bulduğun Fadime, kanifiçe işlesin nakış, nakış humayına.(Patiska beyaz bez). Sürekli sarası tutar da, bakamaz çocuğuna. Akşama kocası (hamal Bulduk) İsmail emmi yemek yapar, aldırmaz yorgunluğuna. Aman, bit düşmesin mahallenin çocuğuna.! Kızı küçük Adile'yi, her hafta getirelim bizim evin odunluğuna. Evcilik oynuyoruz, biri görüp sorduğunda. Elbise dikelim minder yüzlerini söküp anında. Ateş yakıp su ısıtalım, bizim bahçe ocağında. Çoğu zaman Anamın çamaşır günü sonunda. Bir ibrik suyla çimdirelim. Yazın sıcağı, kışın ayazında... Köpüklü kalır saçları, su kaçar kulağına. "Bez bebek gibi oynuyorsunuz bu kızla." Deyip, Ablam Şükran, yetişsin Adile'nin feryadına...

Her hafta salı günü tan yeri ağardığında. Combalar'ın Memduha Nine, yine beklesin, Yancıoğulları'nın tepe küllük yolunda. Sipariş listesi yazılı hazır yanında. Filesi pazar bayrağı gibi kolunda. Ayşe Nine, Memduha Ninenin ardında. Bu sokaktan geçmedi diye, öteki sokakta kükresin Coruğun Haçça (Hatice Nine). Yaşlıların pazar siparişlerini alsın, sabah işine giderken, babam Elbiseci Hacı Ağa. "Biraz peynir, biraz yağ, bir sitil yoğurtla; Şu torbaya doldur aman saçılmasın nohut da. Zahmet olacak Hacı Ağa; dökmeden getiri versin, tembihle hamala bunu da"

Leylekler, cemreyle dönsün konakların yüksek bacalarına. Lak lak sesleri karışsın ılık meltem rüzgarlarının sancılarına. Büyükcami avlusundaki güvercinler pelte pelte karışsın Yozgat'ın gri bulutlarına. Gökyüzü, lacivert akşamların kızıllığına boyandığında. Kırlangıçlar dans edip savrulsun, kara bulut giymiş balerin kıvraklığında. Sabahın seher rüzgarında. Çil horozların sesi yankılansın, Gelin kayası ufuklarında. Sahipsiz köpekler yine olmasın bu şehrin sokaklarında.

Buluşalım, okul arkadaşlarıyla seksenli yılların başında.
Kardan gelinlik giymiş çamların, birbirlerine dal uzatıp çardak kurduğu, Lise caddesi yolunda... Kartopu oynayalım, Selma, Sevgi, Serpil, Gülizar, Rahime, Şaziye... Kızlar, bir arada. Atilla, Cengiz, Murat, Mikail, Mustafa, Kürşat, ... Lisenin arka tarafında... Sonra, hep beraber kardan adam yapalım, bahçesinin giriş kapısına. Necati Şahin; beklesin ders zilini, elinde sopasıyla...

Ramazan Efendi'nin diktiği pembe çardak gülleri sarksın, Yozgat Lisesi duvarlarında. Memiş Efendi'nin yetiştirdiği, bahçeyi cennete çeviren rengarenk gülleri koklayıp, hayal kuralım bahar aylarında...
Derse girmeyi unutalım. Yozgat Lisesi bahçesinde ki çardağın altında...
Ders bırakıp, ikmale kalalım; Alpay'ın "Eylülde Gel" şarkısına uyup, hocaların ve (Okul Müdürü) Şükrü Tonus'un inadına.

Farkına vardım. Hatıralar çok uzamış. Aslında anlatılacak daha neler, neler varmış.
Evvel zaman içinde, bir zamanlar bunlar yaşanmış. O zamanlar yaşananların mutluluk olduğunu insan yaşlanınca anlarmış.

Şimdi;
Bir varmış, bir yokmuş. Küçük sandığın içindeki hazine ne çokmuş. Ömür dediğimiz zaman sular gibi akmış. Geriye, geride kalan, çocukluğumuza yüklenen anılar kalmış. "Mutluluklar paylaşıldıkça çoğalır". Anılar anlatıldıkça yaşarmış. Ne yazık ki, ne anıları yansıtan mekan, ne anıların içindeki, anıları anlatacak insan kalmış. Mekanlara ruh veren anılar da, mekanların ölümüyle kaybolmuş. Gurbete sığdıramadığımız, yanımızda taşıyamadığımız bu masum tablo, modern yaşamın ihanetine uğramış.

Gökten üç elma düşmüş. Birini yazan almış, birini okuyan. Diğeri, "Yozgat Gazetesine" kalmış...:)

31.10.2017