ÂŞIK DERTLİ KAZIM

Çukurova’nın yaşayan tarihi Âşık Dertli Kazım Hakk’a yürüdü (9 Kasım 2018). Efsane Halk Âşığı Dertli Kazım “üç otuz”u iki fazlasıyla yaşayıp 92 yaşında dünya değiştirdi.
Doğum tarihi 1926 Dertli Kazım’ın. Soyadı Altınkaynak. 1997’de soyadını “Dertli” olarak mahkeme kararıyla değiştirdi. Nedenini soranlara ilk ve son göz ağrısı Güllü’nün anısına hürmeten “Dertli” soyadını aldığını söylerdi. “Güllüm delirdi. Ben de dert sahibi oldum.”derdi.
.
Dertli Kazım Ceyhan’ın Gölovası Köyünden. Daha çocuk yaşta halasının kızı Güllü’ye aşık olur. Güllü de Dertli Kazım’a sevdalıdır. Ama süt kardeşi oldukları için vuslat mümkün olmaz. Dertli Kazım 49 yaşında köy imamının kızı Havva’yla evlenir. Düğün hazırlığı yapılırken Dörtyol’da Güllü duyar bunu. Gölovası’na gelmek ister. Bırakmazlar. Hatta bir ağaca bağlarlar. Güllü kafasını vurur ağaca. Çıldırır. Daha sonra bunun haberini alan Dertli Kazım hamile eşi Havva’dan ayrılır, düşer gurbet yollarına. Alır başını gider. Bir oğlu olur, ama altı aylıkken ölür. Aşk ağlatır, dert söyletir. Derdini dizelere döker Dertli Kazım.
.
İstanbul’a gelir. İstanbul Belediyesinde şoför olarak işe girer. Sonra 4 yıl süren Almanya macerası. Tekrar İstanbul. 1979’da emekli olup Gölovası’na döner. Böylece 24 yıllık gurbet yaşamı sonlanır Dertli Kazım’ın.
.
İlginç bir kişidir Dertli Kazım. Mezarını yaptırır. Kendisi kazar mezarını. Sebebini de şöyle açıklar: “Yazın toprak çok sert olur. Kışınsa çamur. Mezarımı kazanlara zor olmasın diye kendim kazdım mezarımı.”
Her yıl ekim ayında mezarının başında mevlit okutup yemek verir Dertli Kazım. Giderek bu bir şenliğe dönüşür: “Dertli Kazım Âşıklar Şenliği”. Bu şenlik tam 26 kez yapılır. Sonuncusu 2011’de olur Dertli Kazım Âşıklar Şenliği’nin. Çünkü Dertli Kazım yaşlanmıştır. Kendi ifadesiyle yokluklarla cebelleşmektedir. O yoklarını yazalım mı Dertli Kazım’ın: Sol gözü yok(görmüyor), kulakları yok (duymuyor), dişleri yok, sağlık yok, oğlan yok, kız yok, ev yok, tarla yok, huzur yok, mutluluk yok…
Bu “yok”lara inat Dertli Kazım’ın tam tamına 9 baskı yapan bir kitabı var. En büyük varlığı âşığın. O kitap, son baskısı 667 sayfa olan “Efsane Halk Âşığı Dertli Kazım”. Dertli Kazım'ı ölümsüz kılan bir eser.Bu varlık da dünyalara değer doğrusu.
.
Biz Mersin Şairler ve Yazarlar Derneği (MEŞYAD) olarak geçtiğimiz mart sonu Dertli Kazım’ı ziyaret ettik Gölovası’nda. Ceyhan Kaymakamlığının yaptırdığı evinde yapayalnızdı. İki odalı küçük bir ev. Odalardan biri müze olmuş. Âşık Dertli Kazım’ın kitapları, aldığı ödüller, hakkında basında yer almış yazı ve fotoğraflar bu odayı süslüyor.
Dertli Kazım küçük odasında bir yatakta yatıyor. Hemen başucunda asılı bir yazı dikkatimi çekti. Dertli Kazım ölünce aranacak kişilerin adlarını, telefonlarını ve vasiyetini yazmış.
İmzalattık Dertli Kazım’a “Efsane Halk Âşığı Dertli Kazım”ı. Sağ gözü çok az görüyordu. Kargacık burgacık bir imza ve “İmzamın üstüne adınızı yazın.Saygılarımla. Ben yazamıyorum.” ricasında bulundu.
Dertli Kazım’a bin rahmet olsun. Onun "Efsane Halk Âşığı Dertli Kazım" kitabından aldığımız bir şiiriyle noktamızı koyalım efendim:
.
“Cahil ile sohbet etme
Kaş yaparken göz çıkarır
Kırk yıl evvel yanmış külden
Karıştırır köz çıkarır
.
Katılırsa bir sohbete
Sözlerini koy sepete
Her sözleri bir tepede
Duyulmadık söz çıkarır
.
Balçık dere gibi akar
Çirkin laftan ağzı kokar
Okyanusa dalar çıkar
Kova ile köz çıkarır
.
Ağzı kokar hep açlıktan
Sözü yenmez hep kılçıktan
Kırk metrelik bir balçıktan
Elin sokar toz çıkarır
.
Dertli Kazım der mestine
Çamur sürmüş hep destine
Ağzın açar halk üstüne
Geğirir de gaz çıkarır”

12.11.2018