Şehir olabilmek için

Hepimizin yakından gözlemlediği gibi,Yozgat artan kent nüfusuna parelel olarak büyümekte..
Büyüdükce imar alanları daralmakta,şehir sıkışmakta. Kent içindeki yeşil alanlar bile daraltıldığı halde yeniden inşa edilecek resmi kurumlara yer bulunamamakta.
Dolaysıyla iş hacimleri genişleyen kurumlar kent dışındaki boş alanlara kaydırılacaktır.
Buna diyeğimiz bir şey yok ama..
Ama Yozgat’ta özellikle imarlaşma açısından geçmişten günümüze bu şehirde günü-birlik uygulanan planlamalara ve gelişigüzel yapılandırmalara itirazımız var.
¨¨¨
Bir şehir kurulurken, o şehrin 100,200,300 hatta 500 sene sonrası düşünülür,planlanır..
Artan nüfusun yaratacağı zorunlu genişleme durumunda kentin büyüme kapasitesi içerisindeki olası ihtiyaçlar ve yapılanmalar önceden tasarlanır.
Eğer, o şehir düz bir alanda değil de iki dağın arasına kurulmuşsa,o şehrin zaman içerisinde sağa-sola yayıldıktan sonra tıkanabileceği hesaplanır. Hatta yeni bir alan ,ama düz bir alan seçilir, şehir o yöne kaydırılır,hizmet birimleri hem vatandaşa kolaylık,hem de koordinasyon için bir yerlere toplanır.Böylece geçmişin yerleşim hataları , geleceğin akılcı planlamalarıyla dengelenebilir.
¨¨¨
Ama Yozgat’ta iskan, imar ve şehirleşme gibi temel yapılanma ve oluşumlar, kentin geleceğinin okunabildiği planlamaların ürünümüdür ?
Üzülürek ifade edeyim ki ; kesinlikle hayır.
Yozgat,tabir caizse şehircilik hizmetleri anlamında da “yaz-boz tahtası” gibi kullanılan zavallı bir şehirdir.
Örnek istermisiniz ?
Şöyle geriye bakıp bundan 25 yıl öncesini hatırlayalım.
Yozgat’ın hem de girişine yanlış bir tercih ile buğday pazarı kurulmuş,zaman içerisinde işlevini yapmadığı ve Belediyeye de acil para gerekli olduğu için yeri geçen yılın sonlarında satılmıştır. Ve yakında da yıkılacaktır.
Bundan yaklaşık yine 25 yıl önce oto terminal yakınlarına Belediye Toptancı Hal Binası inşa edilmiş, ama orası da işlevsizlikten harcanan milyonlarca lira heba edilerek arsa parası fiatına Yimpaş’a satılmış, yerine de bugünki Yimpaş Alışveriş mağazası kurulmuştur.
Valilik binasının yanıbaşına Adliye , Sivas caddesi’ne Emniyet Müdürlüğü binaları yapılmış ve yaklaşık 25-30 sonra ihtiyaca cevap veremez hale gelince yenileri inşa edilmiştir.
Hem de biri şehrin giriş,diğeri çıkış tarafına..
Yani birbirlerinden uzak bölgelere…
¨¨¨
Ve gelelim son örneklere.
Yozgat’ın şehir içi trafiği de oldukca sıkışmıştı..yoğunluğun arttığı saatlerde ise adeta kilitleniyordu.
Bu nedenle E-88 karayolunun şehir içinden geçen bölümü diğer illerde olduğu gibi kentin dışından geçirilmesi gerekiyordu.Yani,şehirlerarası trafiği,şehrin içinden çıkarıp kent trafiğini rahatlatmak için
Yozgat’a da çevre yolu yapılması kaçınılmazdı.
Ama son derece yanlış bir kararla trafik sorunu da köprülü alt geçit projesiyle çözümlenmeye çalışıldı. Kısa zamanda görüldü ki; maksat yeterince hasıl olmadığı gibi,Yozgat,tıpkı Filistin’in “Gazze” şeridi gibi ikiye bölündü. Kentin iki yakası, adeta birbirinden koparıldı.
Şimdilerde ise Yozgat Devlet Hastanesi’nin yeni binası Tapu Bölge Müdürlüğü binası gibi şehir ücra bir köşesine hem de ana yola uzak bir bölgeye kurulacakmış..
Kurulacak da peki yarın benim Yozgatlı hemşehrim acil vak’alarda hastasını zor kış şartlarında Esentepeye nasıl ulaştıracak?
Dahası Devlet hastanesi gibi,yoğun hasta trafiğinin yaşanacağı çok önemli bir sağlık kurumu niye ana yol kenarına değil de Esentepe’nin ücra bir köşesine düşünülmüştür?
Yozgat’ta geçmişten bugüne kentleşme adına sergilenen işlerin bir kısmına akıl erdirmek gerçekten zor bir durum..
¨¨¨
Günübirlik düşünmek, gelişigüzel planlamalarla günü kurtarmak..
Devletin kıt imkanlarını aynı amaç için defaetle harcamak ..Yani,25-30 sene sonra “Bu olmadı İhtiyaca yetmiyor “deyip yenisini yapmak..
Halkın en yoğun uğrak verdiği hizmet kurumlarını rastgele yerlere dağıtmak..
Ortaya koordinatsız, birbirinden kopuk ve dağınık bir bürokratik yapıyı koymak..
Arabasız, dolmuşa mahkum vatandaşa çile çektirmek..
Yeni bir hastane binasına bile uygun bir yer bulamamak..
Size yine bir şeyler ifade etmiyor mu ?
¨¨¨
Rahmetli babamın bundan 40 yıl önce Yozgat’tan söz açıldığında söylediklerini bugün gibi hatırtarım.
Hiç unutmam bana demişti ki ;
“Oğlum, eğer bir şehri her daim ileriyi görenler, şehrin 300-500 sene sonrasını düşünenler idare ederse ne ala. Aynen Kayseri gibi gelişir. Yoksa, zaman tünelinde büyük bir kasabadan öteye gidemez “
Dikkat edin,”Her daim ileriyi görenler”demişti.
Demek istemişti ki,her daim yani her zaman vizyon sahibi kişiler yönetmeli ki Yozgat şehir gibi şehir olabilsin…
Ben de diyorum ki ; Yozgat için bütün mesele, Yozgat’ın yarınını bugünden düşünmektir...
Yozgat üzerinde sorumluluk taşıyan her yöneten, her daim, Yozgat’ın yarınını bugünden düşünmelidir.
Düşünülmelidir ki; Yozgat’ın yarını da bugünden daha karışık olmasın..