Yozgat’ın gizli şairleri

İnternette gezinirken tesadüfen karşılaştığım cadirardic.com isimli web sitesinde, ‘şiir okuyan ak sakallı bir dede’nin videosuyla karşılaşınca, okuduğu şiire kulak kesildim. Okuduğu şiirdeki yalın fakat güçlü ifadeler dikkatimi çekti. Video, bir evde bir araya gelmiş eş-dost ve akrabanın sohbeti esnasında 1997 yılında çekilmiş. Adının Çelebi Mertoğlu olduğunu öğrendiğim ak sakallı dede, anlaşılıyor ki, video kaydını yapan yakınının ricası üzerine kendi yazdığı şiirleri okuyor.

Çadırardıç’ı bilmem. Çelebi Mertoğlu’dan da ilk kez, tesadüfen karşılaştığım bu video kaydı sayesinde haberdar oldum. Fakat onu dinlerken, “İlçelerimizde, beldelerimizde, köylerimizde kim bilir daha kaç tane gizli şairimiz var” diye düşündüm.

Şükür ki, derleme yapan üniversite öğrencilerimiz var

Şükür ki, Yozgat’ta bir üniversite var; şükür ki Bozok Üniversitesi’nin Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü var. Edebiyat öğrencileri, hocalarının teşvikiyle Yozgat’ın ilçelerine, beldelerine ve köylerine gidip, Türk Halk Edebiyatı’nın mahallî ürünlerini derleyip kayıt altına alıyorlar. Çelebi Mertoğlu hâlen hayatta mıdır, onun şiirleri üzerine bir çalışma yapılmış mıdır, bilmiyorum; ama ben onun adını buraya not düşerek, Yozgat folkloru ve Yozgat halk edebiyatı alanında araştırma yapan Türk Dili ve Edebiyatı öğrencilerini haberdar etmek istedim.

Çelebi Mertoğlu’nun “Bırak gurbet, ben özledim köyümü” nakaratlı şiirinin ilk 2 mısrası, muhtemelen kamera geç kayda girdiği için kaydedilmemiş. Şiir 4+4+3 hece vezniyle yazılmış ancak bazı mısralar bu vezne uymuyor. Ya yazılırken vezin hatası yapılmış ya da Mertoğlu şiirini okurken yanlış okumuş. Nitekim, video kaydında Mertoğlu, hatırlayamadığı şiirleri için “Çok daha da, hatırımda kalmadı. Yani, dökülüyor… Bir hoş, kafam karıştı…” diyor. Fakat, Mertoğlu’nun “Ben bileydim, o defteri getirirdim buraya” sözünden, şiirlerini kaydettiği bir defter olduğunu öğreniyoruz. Kendisini tanıyanlar, onun şiirlerini bana ulaştırabilirlerse, Yozgat Muhabir’de yayınlamaktan memnuniyet duyacağımı da belirtmiş olayım.

(surur-ozturk@hotmail.com)

Çelebi Mertoğlu’nun “Bırak gurbet, ben özledim köyümü” nakaratlı şiirinde, köyünden göçüp gurbete gitmiş olanların memleket hasreti, yalın ama güçlü ifadelerle anlatılıyor. Mısralardan, köyün coğrafî konumunu ve tabii yapısı hakkında da fikir edinebiliyoruz.

……
……………
Milliyetçi Müslümanız, temiz suyumuz,
Bırak gurbet, ben özledim köyümü.

Karalar’a akar seli köyümün
Elmalı’dan aşar yolu köyümün
Burcu burcu kokar gülü köyümün
Bırak gurbet, ben özledim köyümü.

Sarıbaba Kuşkayası’na bakarken
Coşkun sular çağlayıp da akarken
Fındıklı’nın menevşesi kokarken
Bırak gurbet, ben özledim köyümü.

Etrafında Çerkezi var Kürdü var
Her birinin türlü türlü derdi var
Soğuk sulu yaylası var, yurdu var
Bırak gurbet, ben özledim köyümü.

Aştık Elmalı’dan, geldik Totan’a
Mevlâ rahmet eyle orda yatana
Kuşlar selâm götür benden vatana
Bırak gurbet, ben özledim köyümü.

Doğusunda Sarıfatma, Çatma var
Başı bozdumanlı koca Kertme var
Gerilemiş fakirlik, zenginliğe artma var
Bırak gurbet, ben özledim köyümü.

Batısında Hızırgedik, Totan var
Annem, babam, o toprakta yatan var
Hasreti bağrımda tüten var
Bırak gurbet, ben özledim köyümü.

Bırakmaz yakamı benim Ankara
Açtı içerime büyük bir yara
Annem babam yok ki hâlimi sora
Bırak gurbet, ben özledim köyümü.

Yirmibeş senedir ben hasretim köyüme
Yaşlanmışım gurbet benim neyime
……………
Bırak gurbet, ben özledim köyümü.

(1998 yılına kadar köy olan Çadırardıç Beldesi, 29 Kasım 1998 tarihinde belediye olmuş, 18 Nisan 1999 tarihli seçimlerde de ilk belediye başkanını seçmiş.)

08.09.2010